Lokale Lasten

• Lasten die reëel zijn bij het voorzieningenniveau. Bij de kwaliteit en het voorzieningenniveau van een stad als Amersfoort horen lokale lasten die beperkt blijven, maar wél reëel en op een gemiddeld niveau zijn.
• Kostendekkend opleggen van rioolheffing, afvalstoffenheffing en leges/retributies.

In 2021 varieert de gemiddelde lastenontwikkeling per doelgroep. De lasten voor eigenaren van woningen stijgen van € 55 (7,7%) voor eenpersoonshuishoudens tot € 96 (12,5%) voor meerpersoonshuishoudens. Bij huurders is de verhoging van de lasten € 37 (16,5%) voor eenpersoonshuishoudens. Voor huurders van woningen met een meerpersoonshuishouden bedraagt de verhoging ongeveer € 78 (29%). Deze verhogingen zijn voornamelijk toe te schrijven aan de ontwikkeling van de afvalstoffenheffing als gevolg van toenemende kosten voor de afvalverwerking. De Rioolheffing stijgt namelijk minder dan de reguliere peilaanpassing, met 1,27%. In 2021 wordt de ontwikkeling van de onroerende-zaakbelasting gekenmerkt door een aantal elementen: de jaarlijkse peilaanpassing, de afbouw van de precariobelasting, toenemende kosten voor de bezwaarafhandeling van No Cure No Pay bureaus (uitvoeringskosten) en het wegvallen van een in 2019 en 2020 gehanteerde incidentele korting.

Inwoners met een minimuminkomen die de lokale lasten niet kunnen betalen, kunnen kwijtschelding krijgen. Dit geldt ook voor de privéaanslag van ondernemers met een minimum inkomen.

We zorgen voor een tijdige en correcte verzending van WOZ-waardebeschikkingen en belastingaanslagen. Beschikkingen en aanslagen worden zoveel mogelijk met dagtekening 31 januari, maar uiterlijk met dagtekening 28 februari (wettelijke termijn) verzonden. Ook de afhandeling van bezwaarschriften vindt tijdig plaats. De termijn voor het doen van een uitspraak is het einde van het kalenderjaar, maar Amersfoort streeft ernaar dat traject vóór 1 oktober af te ronden. We verlenen kwijtschelding zo mogelijk geautomatiseerd; schriftelijke verzoeken handelen we binnen een gemiddelde termijn van 50 dagen af.

In 2016 heeft de Waarderingskamer het besluit genomen om alle gemeenten en uitvoeringsorganisaties de woningen verplicht te laten taxeren op basis van de gebruiksoppervlakte. In het besluit is rekening gehouden met een overgangstermijn van vijf jaar. De belangrijkste reden om over te gaan naar het gebruik van de gebruiksoppervlakte is dat dit beter aansluit bij de markt. Immers in nagenoeg alle (internet) advertenties voor de verkoop van woningen staat de gebruiksoppervlakte van de woning centraal.
In 2021 worden woningen in de gemeente Amersfoort voor het eerst getaxeerd op basis van vierkante meters gebruiksoppervlakte (m2). Dit is mogelijk doordat de omvangrijke conversie van inhoud (m3) naar oppervlakte (m2) voor alle woningen binnen onze gemeente in 2020 is afgerond. Voor het belastingjaar 2022 moet de overgang naar taxeren op basis van gebruiksoppervlakte gerealiseerd zijn. Amersfoort heeft dit dus ruim op tijd gerealiseerd.

De afdeling Belastingen is aangesloten op de Berichtenbox van MijnOverheid. Dit betekent dat WOZ-beschikkingen/aanslagbiljetten gemeentelijke belastingen en de aanmaningen, beveiligd in de Berichtenbox worden geplaatst wanneer inwoners daarvoor toestemming hebben gegeven. Voor bedrijven komt er een bedrijvenvariant. Meer dan de helft van alle privé-aanslagen (54%) wordt al via de Berichtenbox verzonden.

Voor de digitale balie van Belastingen is in 2020 de basis gelegd. In 2021 zal een verdere doorontwikkeling plaatsvinden, waarmee de digitale dienstverlening voor inwoners en bedrijven rondom het proces van waarderen, heffen en innen wordt geoptimaliseerd. Door deze belastingbalie is de afdeling Belastingen 24/7 bereikbaar. Inwoners kunnen bijvoorbeeld digitaal hun aanslagen en taxatieverslagen raadplegen, wijzigingen doorgeven en betalen via iDeal. Daarmee brengt de afdeling Belastingen de dienstverlening van Amersfoort dichterbij. Vanaf 2021 kunnen belastingplichtigen ook digitaal bezwaar indienen.

Voor aanslagen die via automatische incasso worden geïnd gelden 10 termijnen. Ruim 70% van de belastingbetalers betaalt via automatische incasso. Het aantal termijnen zal in 2021worden gehandhaafd. Aanslagbedragen van meer dan € 5.000 kunnen overigens niet via automatische incasso worden geïnd. Daarvoor geldt een betaaltermijn van een maand. Voor overige niet-automatische incasso’s gelden twee betaaltermijnen. In het vervolg van deze paragraaf lichten wij onze beleidsvoornemens nader toe.

Het Rijk heeft de precariobelasting voor ondergrondse infrastructuur voor nutsbedrijven beperkt. Gemeenten die deze belasting in 2016 al hieven mogen deze nog tot en met 2021 blijven heffen met maximaal het tarief dat gold in 2016. Amersfoort valt binnen deze overgangsregeling. In de kadernota 2018-2022 is besloten de precario voor nutsbedrijven vanaf 2019 in vier gelijke tranches af te bouwen en de vermindering van de precario op te nemen in de OZB. Deze maatregel is verwerkt, zodat de opbrengst voor ondergrondse infrastructuur voor nutsbedrijven met € 575.000 is verlaagd en de tarieven daarop zijn aangepast. Het nutsbedrijf zal als gevolg van de verlaagde precario onder toezicht van de ACM de tarieven dienen te verlagen.

In 2021 wordt ook voor de hondenbelasting en de (overige) precariobelasting de peilaanpassing die geraamd is op 2% gevolgd. Bij vrijwel alle overige heffingen zijn de tarieven gebaseerd op 100% kostendekking. Dit betekent dat voor 2021alle kostenontwikkelingen ten opzichte van 2020 zijn verwerkt. Bij de paspoorten/identiteitskaarten is dit niet het geval, aangezien het Rijk hiervoor maximumtarieven heeft vastgesteld. Ook voor rijbewijzen is door het Rijk een maximumtarief ingesteld. Het tekort op deze leges wordt gedekt uit de algemene middelen.
Toeristenbelasting
Toeristenbelasting kan door een gemeente worden geheven op basis van artikel 224 van de Gemeentewet. Personen die verblijf houden binnen de gemeente, maar zelf geen ingezetene zijn van de gemeente, kunnen de belasting opgelegd krijgen. Het idee achter toeristenbelasting is dat een toerist niet in de gemeente woont en dus niet financieel bijdraagt aan, maar wel gebruik maakt van de aanwezige gemeentelijke voorzieningen. De opbrengst van de toeristenbelasting komt ten goede aan de algemene middelen van de gemeente. Een gemeente is dus niet verplicht om de opbrengsten aan toerisme uit te geven, maar mag de opbrengsten besteden hoe ze dat zelf wil. Eind 2020 wordt in overleg met betrokken partijen zoals hoteliers en belangenverenigingen de invoering van de toeristenbelasting per 1 juli 2021 onderzocht.

De ontwikkelingen in de OZB, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing worden in het volgende overzicht weergegeven. Dit overzicht is een uitwerking voor de gemiddelde inwoner waarbij uitgegaan is van de hiervoor uiteengezette beleidsvoornemens. Wij benadrukken dat het hier gaat om het statistische begrip gemiddelde inwoner in een woning van € 278.000 (gemiddelde WOZ-waarde met prijspeil 1/1/2019, verplichte indicator BBV). Voor individuele inwoners kan de feitelijke lastenontwikkeling anders zijn dan hieronder beschreven. Dit is vooral afhankelijk van de economische waarde van de woning en van de vraag of hij/zij in aanmerking komt voor kwijtschelding. Verder is de lastenontwikkeling uiteraard afhankelijk van de nieuwe WOZ-waarde van de woning. Met deze kanttekeningen ontstaat het volgende beeld van de gemiddelde lastenontwikkeling in 2021(percentages wijken af als gevolg van afrondingsverschillen):

Tabel: PL.03 Lastenontwikkeling inwoners
(bedragen x € 1,--)

In onderstaande tabellen zijn de lasten voor de één en meerpersoonshuishoudens weergegeven. Dit overzicht is gebaseerd op de Atlas Lokale Lasten van het COELO over het jaar 2020. De verwachting is overigens dat ook onderstaande gemeenten worden geconfronteerd met lastenverhogingen. Zeker omdat een aantal maatregelen zoals verhoging van de afvalbelastingen alle gemeenten raken.  

Tabel: PL.03A Atlas Lokale Lasten Coelo 2020

Hieronder geven wij aan hoe de jaarlijkse gemeentelijke lasten zich in 2021voor een gemiddeld bedrijf ontwikkelen. Wij zijn daarbij uitgegaan van een gemiddelde waarde van een bedrijfspand van € 660.000 (WOZ-waarde naar peildatum 1/1/2019).

Tabel: PL.04 Lastenontwikkeling bedrijven
(bedragen x € 1,--)

Ook dit jaar worden de maximale mogelijkheden tot het verlenen van kwijtschelding benut. Of kwijtschelding wordt verleend hangt af van de betalingscapaciteit van belastingschuldigen. Bij de bepaling daarvan houden wij rekening met 100% van de kosten van levensonderhoud zoals die normatief zijn opgenomen in de landelijke richtlijnen voor het kwijtscheldingsbeleid. Van de mogelijkheid om lagere normen (90% of 95%) te hanteren is bewust geen gebruik gemaakt om zodoende de meest ruimhartige kwijtschelding te kunnen verlenen. Ook ondernemers komen voor kwijtschelding van de privé-aanslag in aanmerking. Aan bijstandsgerechtigden, inwoners die uitsluitend een AOW-uitkering hebben en ondernemers met een BBZ-uitkering wordt in de regel geautomatiseerd kwijtschelding verleend. Deze groep, groot zo’n 3.000 belastingschuldigen, hoeft dus geen verzoek om kwijtschelding in te dienen. De gemeente handelt daar proactief door met verleende toestemming van belastingschuldigen gegevens te laten toetsen bij het Inlichtingenbureau, een onderdeel van het Bureau ketenregistratie werk en inkomen (BKWI). Kwijtschelding is mogelijk voor de OZB, de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de hondenbelasting (max.1 hond).

Tabel: PL.05 Belastingramingen

De kostenontwikkeling voor de afvalstoffenheffing werkt ook door naar de komende jaren maar kent in 2021 de grootste stijging. Verder wordt in de belastingopbrengsten rekening gehouden met de verwachte landelijke én Amersfoortse groei in het aantal woningen en inwoners. Deze groei is echter achter gebleven ten opzichte van de eerdere verwachtingen die opgenomen zijn in de begroting 2020. Dit is terug te zien in de geraamde opbrengst voor de OZB. Verder wordt de precariobelasting met gelijkmatige stappen tot en met 2022 jaarlijks afgebouwd. Mede om deze reden vlakt de ontwikkeling van de OZB vanaf 2023 af.